100 lat obecności FIATa w Polsce
dodano: 2020-02-02 11:53:03, dodał: Redakcja, źródło: Fiat (Fiat Chrysler Automobiles)
2 lutego 1920 roku Fiat i firma Herman Meyer podpisali umowę na mocy której powstała w Warszawie spółka Polski Fiat. Spółka zajmująca się sprzedażą, obsługą i naprawą samochodów turyńskiej marki.
Początki obecności włoskich samochodów na "polskich" drogach sięgają 1906 roku. To właśnie firma Herman Meyer rozpoczęła sprzedaż samochodów Fiat, a już 1 maja 1913 roku powstał pierwszy salon sprzedaży samochodów marki Fiat. 2 lutego 1920 roku powstała spółka Polski Fiat z 51% włoskiego producenta i 49% polskiego przedsiębiorstwa. Na początku 1921 roku położono kamień węgielny pod fabrykę Fiata w Polsce. Plany jednak pokrzyżował kryzys ekonomiczny, zaś pod koniec 1921 roku włosi wykupili udziały w spółce stając się właścicielem 98% udziałów.
Punkty sprzedaży w wielu polskich miastach m.in. we Lwowie, Poznaniu czy Krakowie spowodowały, że w drugiej połowie lat dwudziestych Fiat był jedną z najbardziej popularnych marek w Polsce z poziomem sprzedaży rzędu średnio 450 samochodów.

Polski Fiat 500 Topolino linia montażowa Polski Fiat ul. Sapiezynska 6, rok 1938 (fot. archiwum Satiz Poland)
W 1931 roku Państwowe Zakłady Inżynieryjne podpisały z FIATem umowę licencyjną, która zakładała produkcję dziesięciu samochodów licencyjnych dziennie przez dziesięć lat. Z linii produkcyjnej zjechały takie modele jak: Fiat: 508/III „Junak” i 518 „Mazur”. Fabrykę opuściły także pojazdy użytkowe: 621 L i R, 618. Równocześnie przy użyciu części importowanych z Włoch, montowane były tam także modele: 514, 515, 524, 508/I i 508/II, a od 1937 r. również 1500, 500 Topolino, 1100, 2800. Szacuje się, że od 1935 do 1939 r. PZInż., a w niewielkiej części także Polski Fiat przy ulicy Sapieżyńskiej, zmontowały i wyprodukowały w sumie ok. 22 tys. gotowych pojazdów i podwozi.
Wszystko jednak zmieniła II wojna światowa, w trakcie której fabryka została całkowicie zniszczona.
Po wojnie, w nowej rzeczywistości próbowano powrócić do współpracy z FIATem już w 1948 r. podpisując w Turynie „Kontrakt o współpracy technicznej między Centralnym Zarządem Przemysłu Metalowego a spółką Fiat w sprawie budowy w Polsce zakładu produkcji samochodów”. W ramach kontraktu Włosi mieli zaprojektować fabrykę o zdolności produkcyjnej do 10 tys. sztuk rocznie i uruchomienia w niej produkcji samochodu średniolitrażowego. Jeszcze w 1948 roku na warszawskim Żeraniu ruszyły prace budowlane, jednak w 1949 r. zerwano umowę z FIATem z powodów politycznych.
Nieco ponad 15 lat później w 1965 roku rząd polski podpisał umowę licencyjną z FIATem na mocy której w 1967 roku fabrykę zaczęły opuszczać Polskie Fiaty 125p. W 1971 roku podpisano z włoskim producentem kolejną umowę licencyjną wprowadzając na polskie ulice Fiata 126p - którego produkcja odbywała się w Fabryce Samochodów Małolitrażowych w Bielsku Białej, a od 1975 roku również w Tychach.
Ostatnia umowa licencyjna obejmowała produkowane od 1991 Cinquecento. 28 maja 1992 r. rozpoczęto przekształcenia Fabryki Samochodów Małolitrażowych, a następnie sprzedano ją włoskiemu koncernowi tworząc 16 października 1992 r. Fiat Auto Poland. Jednocześnie ratując przemysł motoryzacyjny w Tychach, którego historia trwa do dziś.
Przeczytaj również